Личность и Эрос

440

"...ὅλος ἐν ὅλω τᾡ παντὶ ἀχωρήτως χωρούμενος ὁ Θεός,᾽ ἐκ δὲ τῶν ὑπ ᾽ αὐτοῦ κτισθέντων ἀποκεχώρισται, καὶ ὅλος τούτων ἀδιαστάτως διΐσταται, ἐν όλω ὅλος ὣν τᾡ παντὶ καὶ οὐδαμοῦ, ἐν ὅλοις ὅλος τοῖς ὁρωμένοις κτίσμασι καὶ ὅλος τούτων ἐκτός, ὅλος ἐν τοῖς ὁρωμένοις καὶ ὅλος ἐν τοῖς ἀοράτοις, καὶ πανταχοῦ ὅλος πάρεστι καὶ ὅλος οὐδαμῶς οὐδαμοῦ" ("...Весь во всем непространственно присутствующий, Бог от созданного Им, однако, отделен и весь от него непротяженно отстоит, весь во всем, будучи везде и нигде, весь внутри всех зримых творений и весь вне их, весь в зримом и весь в незримом; повсюду всецело присутствует - и не присутствует никоим образом и нигде"). Симеон Новый Богослов. Гностические и богословские главы. 25, Sources Chrétiennes 51, p. 79.

441

"Εἰ γὰρ ὁ ἄνθρωπος μέσος νοῦ καὶ ὕλης ἱστάμενος, σύνδεσμός ἐστι πάσης ὁρατῆς τε καὶ ἀοράτου κτίσεως, ἑνωθεὶς ὁ δημιουργὸς Λόγος τοῦ Θεοῦ τῆ φύσει τῶν ἀνθρώπων, δι ᾽ αὐτῆς ἁπάση τῆ κτίσει ἥνωται" ("Коль скоро человек, будучи посредником между умом и материей, есть сочетание всего видимого и невидимого творения, то творящее Слово Божье, будучи соединенным с природой человека, через нее соединилось со всей тварью"). Иоанн Дамаскин. На рождество Богородицы. 1, Sources Chrétiennes 80, p. 46.

442

"Ἑπόμενοι τοίνυν τοῖς ἁγίοις Πατράσιν, ἕνα καὶ τὸν αὐτὸν ὁμολογεῖν Υἱὸν τὸν Κύριον ἡμῶν ῾Ιησοῦν Χριστὸν συμφώνως ἅπαντες ἐκδιδάσκομεν, τέλειον τὸν αὐτὸν ἐν θεότητι καὶ τέλειον τὸν αὐτὸν ἐν ἀνθρωπότητι, Θεὸν ἀληθῶς καὶ ἄνθρωπον ἀληθῶς τὸν αὐτὸν ἐκ ψυχῆς λογικῆς καὶ σώματος, ὁμοούσιον τᾡ Πατρὶ κατὰ τὴν θεότητα, καὶ ὁμοούσιον ἡμῖν τὸν αὐτὸν κατὰ τὴν ανθρωπότητα, κατὰ πάντα ὅμοιον ἡμῖν χωρὶς ἁμαρτίας· πρὸ αἰώνων μὲν ἐκ τοῦ Πατρὸς γεννηθέντα κατὰ τὴν θεότητα, ἐπ ᾽ ἐσχάτων δὲ τῶν ἡμερῶν τὸν αὐτὸν δι ᾽ ἡμᾶς καὶ διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν ἐκ Μαρίας τῆς παρθένου τῆς Θεοτόκου κατὰ τὴν ἀνθρωπότητα, ἕνα καὶ τὸν αὐτὸν Χριστόν, υἱόν, κύριον, μονογενῆ, ἐν δύο φύσεσιν ἀσυγχύτως, ἀτρέπτως, ἀδιαιρέτως, ἀχωρίστως, γνωριζόμενον· οὐδαμοῦ τῆς τῶν φύσεων διαφορᾶς ἀνηρημένης διὰ τὴν ἕνωσιν, σωζόμενης δὲ μᾶλλον τῆς ἰδότητος ἑκατέρας φύσεως, καὶ εἰς ἓν πρόσωπον καὶ μίαν ὑπόστασιν συντρεχούσης, οὐκ εἰς δύο πρόσωπα μεριζόμενον ἢ διαιρούμενον, ἀλλ ᾽ ἕνα καὶ τὸν αὐτὸν υιὃν μονογενῆ, Θεὸν Λόγον, Κύριον ᾽Ιησοῦν Χριστόν" ("Σχήμα και κίνησιν ή βτάσιν ή θρόνον ή τόπον ή δεξιά ή αριστερά του των όλων Πατρός ούδ ᾽ όλως έννοητέον, καίτοι καΐ ταύτα γέγραπται... Οῦκουν εν τόπω το πρώτον αίτιον, άλλ᾽ υπεράνω και τόπου και χρόνου καΐ ονόματος και νοήσεως". Символ веры Четвертого Халкидонского Вселенского Собора).

443

Максим даже говорит, что не находит "φυσικὴν μετὰ τὴν ἕνωσιν ἐν τᾡ μυστηρίω διαφορὰν σαρκὸς καὶ θεότητος" ("природного различия между плотью и божеством после их соединения в таинстве"). О различных затруднениях. PG 90, 649 А.

444

Максим Исповедник. Схолии к трактату "Об именах Божьих". PG 4, 313 D.