185

Dial. с. Тг. п. 57. ούτος ό τώ Αβραάμ όφθείς Θεός καί ύπηρέτης ών τοϋ ποι-ητοϋ τών δλων Θεοϋ. η. 126. δι’ ών (речь о богоявлениях Моисею, Иакову и Аврааму) άποδέδεικται ύπό τώ Πατρί καί Κυρίω τεταγμένος, καί ύπηρετών τη βουλή αύτοϋ, ούτος δς ώφθη... τοΐς... πατριάρχαις... άγγελος παρά τοϋ Πατρός πεπεμ-μένος. η. 127. άγγελος εκ τοϋ ύπηρετεΐν τη γνώμη αύτοϋ (τοϋ Πατρός). η. 128. Κύριος ών ό Χριστός, και Θεός Θεοϋ Υιός υπάρχων, κα'ι δυνάμει φαινόμενος πρό-τερον ώς άνήρ, και άγγελος, και έν πυρός δόξη. Таков круг представлений св. Иустина относительно этого пункта. Идея подчинения Сына стоит в тесной связи с мыслью о Его служении; эта мысль сближается с мыслью о посланничестве и явлениях Сына в виде различных конечных существ. Как смотрел на «служение» Сына сам св. Иустин, видел ли он в самой возможности этого служения признак умаления Сына пред Отцом, из приведенных мест не выясняется. Поэтому объяснение Дорнера (I, 426), что Сын потому называется «служителем», что «Он — орган откровения Отца», не имеет против себя никаких данных.

186

Dial. с. Тг. п. 129. δύο όντας άριθμω μηνύει ό λόγος ό προφητικός (Genes. 19, 24), τον μέν επί γης οντα, τον δέ έν ούρανοΐς υπάρχοντα· δς και τοϋ επί γης Κυρίου Κύριός έστιν, ώς Πατήρ καί Θεός, αίτιός τε αύτώ τοϋ είναι καί δυνατώ καί Κυρίφ καί Θεώ.

187

Dorner, 1, 425. Dieser Ausdruck nun, dass auch die Zeugung des Logos Gegenstand eines göttlichen Rathschlusses und Willens sey, ist der stärkste subordinatianische Ausdruck bei Justin. Что однако и no Дорнеру это выражение не имеет решающего значения, см. стр. 40 пр. 1.

188

Kurtz, I, 1, 335. Die Zeugung des Sohnes stellt er (Justinus) als ein Resultat des göttlichen Willens dar. So ist auch Justinus entschieden im Subordinationismus befangen.

189

Dial. с. Тг. п. 127. Οϋτε ούν, ’Αβραάμ... οϋτε άλλος άνθρώπων είδε τον Πατέρα καί άρρητον Κύριον τών πάντων άπλώς και αύτοϋ τοϋ Χριστούάλλ’ έκεΐνον τον κατά βουλήν την έκείνου καί Θεόν οντα Υιόν αύτοϋ, καί άγγελον έκ τοϋ ύπηρετεΐν τη γνώμη αύτοϋ.

190

Dial. с. Тг. п. 60. ού τον ποιητήν τών δλων καί Πατέρα καταλιπόντα τά ύπέρ ούρανόν άπαντα, έν όλίγω γης μορίψ πεφάνθαι πας όστισοϋν, κάν μικρόν νοϋν έχων, τολμήσει είπεΐν.

191

Dial. с. Tr. n. 127.  μὴ  ἥγεῖσθε αὐτὸν τὸν  ἀγέννητον Θεὸν καταβεβηκέναι ἢ ἀναβεβηκέναι ποθέν. ὁ γὰρ ἄρρητος Πατὴρ καὶ  Κύριος τῶν πάντων οὔτε ποι ἄφῖκται, οὔτε περιπατεῖ, οὔτε καθεύδει οὔτε ἀνίσταται,  ἀλλ' ἐν  τῆ αὐτοῦ χώρα, ὅπου ποτὲ μένει (n. 56. τοῦ  ἐν  τοῖς ὑπερουρανίοις ἀεὶ μένὄντος), όξύ ὁρῶν... πάντα γινώσκει... οὔτε κινούμενος ὁ τόπω τε ἀχώρητος, καὶ  τῷ κόσμω ὅλω, ὃς γε ἦν καὶ  πρὶν τὸν  κόσμον γενέσθαι (в n. 57 также вводится это определение (τόν καὶ  πρὸ ποιήσεως κόσμου  ὄντα  Θεόν), по-видимому, в том же смысле, т. е. как элемент, усиливающий невероятность иудейского мнения, что Сам Бог (Отец) явился Аврааму). πῶς ἂν οὖν οὗτος ἢ λαλήσειε πρὸς τινα, ἡ όφθείη τινί, ἢ ἐν  ἐλαχίστω μέρει γῆς φανείη, οπότε γε οὐδὲ τὴν δόξαν τοῦ παρ' αὐτοῦ πεμφθέντος 'ίσχυεν ὁ λαός ἰδεῖν ἐν  Σινᾶ;