(20) D I 20. Ср. рассказ о недостойном иноке Анатолии V.M. с. 23,3: signis quibusdam plerosque coartabat; об испанском лже-Христе (multis signis), ib. 24, 1.

(21) D I 21.

(22) Вabut, о. с. р. 83 n. 1.

(23) Athanasius Alex. Vita sancti Antoni, c. 53.

(24) и некоторые чудеса Мартина совершаются по молитве: imminens periculum oratione repulit с. 6, 6; cum aliquandiu orationi incubuisset (при воскрешении мертвого); aliquantisper oravit (над мертвым V. M. с. 8, 2) Cf. с. 14, 4; с. 16, 7: familiaria arma с. 22, 1: D. II, 4: nota praesidia, D II 5, nota subsidia D III 8, 7; D III 14, 4. Чудеса, совершаемые без молитвы: V. М. с. 12, 13, 14, 1-2, с. 15, с. 17, 18, 19. Ep. III, 8; D II, 2, 3; D II, 8, 7-9; D II, 9, 1-3; D III 3, 3; D III 8, 2, Virtus III 9, 3; D III 10.

(25) V. М. c. 12: cum voluit stare conpulit, et cum libuit, abire permisit. Чудеса от его одежды, V. М. с. 18, 4, собственноручного письма, с. 19, 1.

(26) D III 3, 7-8; ita parum est ipsum Martinum fecisse virtutes: credite mihi, quia etiam alii in nomine eius multa fecerunt.

(27) Cf. Babut, p. 252 sq.

(28) D I 4, 5; I 5, 1; I 8, 5; I 13, 14; I 20, 4; II 8, 2.

(29) На острове Галлинарии Мартин питался кореньями. V. М. с. 6, 5. Власяница: V. М. 18, 4. Ep. III, 17, но не всегда: D II 5, 6; D III 6, 4. Ложе на пепле Ep. III, 14.

(30) illam scilicet perseverantiam et temperamentum in abstinentia et in ieiuniis, potentiam in vigiliis et orationibus, noctesque ab eo perinde ac dies actos nullumque vacuum ab opere tempus V. M. c. 26, 2. Cf. c. 10, 1: idem enim constantissime perseverabat qui prius fuerat.

(31) fortitudo vincendi, patientia expectandi, aequanimitas sustinendi Ep. II, 13.

(32) V. M. 27, 1 Cf. V. Antoni 67: semper eandem faciem inter prospera et adversa (Цитаты из V. Antoni по латинскому переводу Евагрия IV века. Mi. P. G. 26, 835 sq). Спокойствие Мартина среди разбойников. V. М. с. 5, 5.

(33) V. M. 25, 6.

(34) caelestem quodammodo laetitiam vultu proferens extra naturam hominis videbatur V. M. 27, 1. Cf. V. Antoni 67: semper hilarem faciem gerens.

(35) V. Antoni, в переводе Евагрия, – литературный образец Севера осуждает печаль о грехах: nunquam recordatione peccati tristitia ora contraxit, c. 14. В греческом тексте подчеркнутые слова отсутствуют.

(36) Ер. II, 1.

(37) Ср. однако Ер. I, 14: nоn sine gemitu fatebatur diaboli arte deceptum. D III 13, 3: maestus ingemesceret se vel ad horam poxiae communioni fuisse permixtum... angelus: merito, inquit, Martine, conpungeris (4)... cum lacrimis (5).

(38) Ер. III, 16.

(39) V. M. 22, 4.

(40) si tu ipse, miserabilis, ab hominum insectatione desisteres et te factorum tuorum vel hoc tempore, cum dies iudicii in proximo est, paeniteret, ego tibi vere confisus in Domino Jesu Christo misericordiam pollicerer. V. M. 22, 5.