Личность и Эрос

357

См.: Максим Исповедник. О различных затруднениях. PG 90, 640 В.

358

"τὸ μόνον αὐτὸ δε' ἑαυτοῦ καλὸν καὶ ἀγαθόν, καὶ ὥσπερ ἔκφανσιν ὄντα ἑαυτοῦ δι᾽ ἑαυτοῦ, καὶ τῆς ἐξηρημένης ἑνώσεως ἀγαθὴν πρόοδον καὶ ἐρωτικὴν κίνησιν ἁπλῆν, αὐτοκίνητον, αὐτενέργητον, προοῦσαν ἐν τἀγαθῶ καὶ ἐκ τἀγαθοῦ τοῖς οὖσι ἐκβλυζομένην, καὶ αὖθις εἰς τἀγαθὸν ἐπιστρεφομένην. Ἐν ῶ καὶ τὸ ἀτελεύτητον ἑαυτοῦ καὶ ἄναρχον ὁ θεῖος ἔρως ἐνδείκνειται διαφερόντως, ὥσπερ τις ἀῖδιος κύκλος, τἀγαθὸν ἐκ τἀγαθοῦ καὶ ἐν τἀγαθῶ καὶ εἰς τἀγαθόν, ἐν ἀπλανεῖ συνελίζει περιπορευόμενος, καὶ ἐν ταὐτᾡ καὶ κατὰ τὸ αὐτὸ, καί προϊὼν ἀεὶ καὶ μένων καὶ ἀποκαθιστάμενος". Об именах Божьих, XIV, PG 3, 712 CD - 713 А. (Пер. Г. Эйкаловича).

359

Об именах Божьих. IV, 10, PG 3, 708 В. - См. также Максим Исповедник. Схолии к трактату "Об именах Божьих". PG 4, 201 AB: "Ἀγαθὸς ἔρως ἐν τᾡ ἀγαθῶ προϋπάρχων, οὐκ ἔμεινεν ἄγονος... πρακτικὸν γὰρ καὶ γεννητικὸν τὸ θεῖον, κατὰ τὸ εἰρημένον ὁ Πατὴρ μου ἕως ἄρτι ἐργάζεται, κἀγὼ ἐργάζομαι... ῾O γὰρ ἀγαθοεργὸς ἔρως ἐκίνησε τὸ θεῖον εἰς πρόνοιαν, εἰς σύστασιν ἡμῶν" ("Благая любовь, предсуществующая в Добре, не осталась бесплодной..., ибо божественное деятельно и порождающе, согласно сказанному: "Отец мой доныне делает, и Я делаю" (Ин. 5:17)... Благодетельная любовь подвигла ведь божественное к Промыслу, к составлению нас...") Пер. Г.М.Прохорова. СПб., 1994. С. 119.

360

Об именах Божьих. X, PG 3, 708 AB. См. также Максим Исповедник. Богословские главы. V, PG 90, 1385 В: "Τῆς ἀγάπης καὶ τοῦ ἔρωτος αὐτόν, δηλαδὴ τὸν Θεόν, προβολέα φασὶ καὶ γεννήτορα. Αὐτὸς γὰρ ταῦτα ἐν ἑαυτᾡ ὄντά προήγαγεν εἰς τὰ ἐκτός, τοὐτέστι περὶ τὰ κτίσματα· καὶ κατὰ τοῦτο εἴρηται, ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστί· καὶ πάλιν, γλυκασμὸς καὶ ἐπιθυμία, ὅ ἐστιν ἔρως· τὸ δὲ ἀγαπητὸν καὶ ὄντως ἐραστόν, αὐτός ἐστι. Τῶ μὲν οῦν τὸν ἀγαπητικὸν ἔρωτα ἐς αὐτοῦ προχεῖσθαι, αὐτὸς κινεῖσθαι λέγεται ὁ τούτου γενήτωρ· τᾡ δὲ αὐτός εἶναι τὸ ἀληθὲς ἐραστὸν καὶ ἀγαπητὸν καὶ ἐφετὸν καὶ αἱρετόν, κινεῖ τὰ πρὸς τοῦτο ὁρῶντα· καὶ οἷς ἡ τοῦ ἐφίεσθαι δύναμις ἀναλόγως αὐτοῖς" ("Говорят, что Бог есть замыслитель и родитель любви и эроса. Ибо он то, чтό было сущим в Нем, Он вывел наружу, то есть сотворил. И сообразно с этим сказано, что Бог есть любовь, а также услада и желание, каковыми является эрос; ибо сущее любит его и вожделеет к нему. Из-за того, что он произливает из себя вожделеющую любовь, говорится, что Родитель всего движется; а из-за того, что Он сам есть истинно возлюбленный и вожделенный, и волимый, и желанный, Он движет глядящих на Него; и их самих, соответственно, движет сила желания").

361